Trądzik pospolity – objawy, leczenie

Trądzik pospolity dotyczy wielu osób, niezależnie od wieku i płci, i może wpływać na ich jakość życia oraz samoocenę. Czy wiesz, że to schorzenie pojawia się równie często u kobiet i mężczyzn? Jego charakterystyczne objawy, takie jak zaskórniki, krosty i guzki, najczęściej zauważymy na twarzy, szyi czy plecach. Mimo że trądzik kojarzy się z okresem dojrzewania, niektóre osoby zmagają się z nim przez całe życie. Dowiedz się, jakie są skuteczne metody pielęgnacji i leczenia, aby odzyskać komfort psychiczny i zdrową skórę.

Czym jest trądzik pospolity? 

Trądzik pospolity to jedna z najczęstszych dermatoz oraz przewlekłych chorób dermatologicznych, która ma istotny wpływ na jakość życia dotkniętej nią osoby. Jest to schorzenie, które występuje z podobną częstotliwością u kobiet i mężczyzn, przy czym zazwyczaj ma ostrzejszy przebieg u mężczyzn. Chociaż powszechnie kojarzy się z młodzieżą, dotyka również osób dojrzałych, a także niemowląt, dzieci i dorosłych.

Charakteryzuje się występowaniem zaskórników, grudek, krost i guzków. Zmiany te najczęściej pojawiają się na twarzy, szyi, górnej części pleców, ramionach oraz klatce piersiowej. Pielęgnacja skóry odgrywa kluczową rolę w leczeniu, a stosowane metody obejmują zarówno leczenie miejscowe – za pomocą retinoidów, kwasu azelainowego, antybiotyków – jak i leczenie doustne.

Trądzik pospolity nie tylko fizycznie wpływa na skórę, ale również może oddziaływać na psychikę chorego, obniżając jego samoocenę i komfort życia. Z tego powodu tak ważne jest, aby wiedzieć, jak efektywnie postępować w przypadku pojawienia się tej choroby skóry, a także aby zrozumieć znaczenie właściwej pielęgnacji i dostępnych metod leczenia.

Objawy trądziku pospolitego

• Jednym z objawów są zamknięte zaskórniki, które występują często na twarzy, zwłaszcza w okolicach czoła i policzków.
• Grudki i krosty to kolejne objawy, które zazwyczaj pojawiają się na twarzy i powodują widoczne zmiany skórne.
• Czerwone, wypukłe zmiany skórne
• Guzki wypełnione ropą (mogą prowadzić do powstania blizn zanikowych po ich ustąpieniu
• Zmiany skórne mogą być zlokalizowane nie tylko na twarzy, ale także na plecach, ramionach i klatce piersiowej.
• Błyszcząca skóra i wzmożony łojotok
• Powiększone ujścia mieszków włosowych

Trądzik pospolity – przyczyny

Trądzik pospolity jest wynikiem złożonego oddziaływania różnych czynników, które wpływają na rozwój tego powszechnego schorzenia skórnego. Każdy z tych czynników przyczynia się do powstawania i zaostrzenia objawów trądziku.

Główne przyczyny trądziku pospolitego:

Nadmierna aktywność gruczołów łojowych to jedna z głównych przyczyn rozwoju trądziku. Podwyższony poziom hormonów androgenowych prowadzi do przerostu gruczołów łojowych, co skutkuje nadmiernym wydzielaniem sebum. Zwiększona produkcja łoju stwarza idealne warunki do namnażania bakterii oraz formowania zaskórników.

Kolejną przyczyną trądziku pospolitego są zaburzenia procesu rogowacenia przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych. Prawidłowy proces rogowacenia jest niezbędny do właściwego funkcjonowania skóry. Zaburzenia w tym procesie mogą prowadzić do powstawania zaskórników, które dzielą się na otwarte (z możliwością wydzielania sebum na zewnątrz) i zamknięte (wydzielanie sebum jest zablokowane), co z kolei przyczynia się do powstawania guzków, krost i grudek.

• Kolonizacja mieszków włosowych przez bakterie Propionibacterium acnes: Te bakterie są naturalną częścią flory bakteryjnej skóry, ale w nadmiarze mogą stać się szkodliwe. Kolonizacja mieszków włosowych przez te bakterie prowadzi do stanów zapalnych i rozwoju trądziku.

Leczenie trądziku pospolitego

Leczenie trądziku pospolitego stanowi wyzwanie ze względu na jego nawrotowy charakter. Skuteczna terapia wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno farmakoterapię miejscową, jak i doustną, a także odpowiednie nawyki higieniczne oraz dietetyczne.

Farmakoterapia miejscowa:

W przypadku trądziku o niewielkim i średnim nasileniu, efektywne są miejscowe środki, które mają działanie przeciwłojotokowe, przeciwzapalne, komedolityczne i przeciwbakteryjne. Zazwyczaj występują w formie aerozoli, past, pudrów lub zawiesin. Kluczowe składniki to:

• Antybiotyki takie jak erytromycyna i klindamycyna w postaci kremu, płynu lub żelu. Są one często łączone z cynkiem, retinoidami oraz nadtlenkiem benzoilu, co poprawia skuteczność leczenia.
• Środki zawierające witaminę A, erytromycynę i adapalen w leczeniu zmian grudkowych i zaskórnikowych.
• Nadtlenek benzoilu i kwas azelainowy są stosowane w leczeniu zmian krostkowych, grudkowych i zaskórnikowych.

Farmakoterapia doustna:

W cięższych postaciach trądziku niezbędne jest stosowanie leczenia doustnego, które obejmuje:

• Suplementację witamin B5 (pirydoksyna), B2 (ryboflawina) i PP (nikotynamid), które pomagają w regulacji pracy gruczołów łojowych i wykazują działanie przeciwzapalne.
• Stosowanie antybiotyków, takich jak tetracyklina, które redukują populację bakterii Propionibacterium acnes i działają przeciwzapalnie. Tego rodzaju leczenie zwykle trwa około 6-7 miesięcy.

Inne metody i zalecenia:

• Oczyszczanie manualne skóry może być korzystne w przypadku zmian niezapalnych, jednak wymaga przestrzegania zasad higieny. Należy unikać tej metody w aktywnym trądziku.
• Dieta bogata w witaminy z grupy B, cynk i błonnik, jak również odpowiednie oczyszczanie organizmu z toksyn, może wspierać procesy naprawcze skóry.

Rodzaje trądziku

Trądzik pospolity jest skomplikowanym schorzeniem, które można podzielić na różne rodzaje w zależności od stopnia zaawansowania zmian skórnych, ich charakteru morfologicznego oraz przyczyn powstawania. Wyróżniamy zarówno łagodne, jak i ciężkie postacie trądziku, z których każda ma swoją specyfikę.

Łagodne postacie trądziku:

• Trądzik zaskórnikowy, niezapalny (Acne comedonica): Jest to forma, w której dominują zaskórniki. Najczęściej lokalizuje się na twarzy, szczególnie na czole i policzkach. Cechuje się brakiem stanu zapalnego.
• Trądzik grudkowy: Charakteryzuje się obecnością niewielkich grudek oraz krost. Ta postać wpływa głównie na obszary twarzy.
• Trądzik grudkowo-krostkowy, zapalny: Jest to najczęstsza postać trądziku, w której widoczne są zaskórniki, grudki i krosty. Rozwija się na twarzy, plecach, ramionach i klatce piersiowej, często towarzyszy mu stan zapalny.

Ciężkie postacie trądziku:

• Trądzik ropowiczy, guzkowo-cystowy, guzkowy: Te postacie są bardziej zaawansowane i charakteryzują się obecnością zmian z ropną, krwistą lub ropno-krwistą wydzieliną, które mogą się rozmiękać i przebijać na zewnątrz. Są to zmiany, które mogą prowadzić do powstania blizn zanikowych.
• Trądzik skupiony: Ta postać trądziku charakteryzuje się występowaniem torbieli, które mogą być bolesne i trudne do leczenia.

Leczenie trądziku pospolitego

Leczenie trądziku pospolitego stanowi wyzwanie ze względu na jego nawrotowy charakter. Skuteczna terapia wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno farmakoterapię miejscową, jak i doustną, a także odpowiednie nawyki higieniczne oraz dietetyczne.

Farmakoterapia miejscowa:

W przypadku trądziku o niewielkim i średnim nasileniu, efektywne są miejscowe środki, które mają działanie przeciwłojotokowe, przeciwzapalne, komedolityczne i przeciwbakteryjne. Zazwyczaj występują w formie aerozoli, past, pudrów lub zawiesin. Kluczowe składniki to:

• Antybiotyki takie jak erytromycyna i klindamycyna w postaci kremu, płynu lub żelu. Są one często łączone z cynkiem, retinoidami oraz nadtlenkiem benzoilu, co poprawia skuteczność leczenia.
• Środki zawierające witaminę A, erytromycynę i adapalen w leczeniu zmian grudkowych i zaskórnikowych.
• Nadtlenek benzoilu i kwas azelainowy są stosowane w leczeniu zmian krostkowych, grudkowych i zaskórnikowych.

Farmakoterapia doustna:

W cięższych postaciach trądziku niezbędne jest stosowanie leczenia doustnego, które obejmuje:

• Suplementację witamin B5 (pirydoksyna), B2 (ryboflawina) i PP (nikotynamid), które pomagają w regulacji pracy gruczołów łojowych i wykazują działanie przeciwzapalne.
• Stosowanie antybiotyków, takich jak tetracyklina, które redukują populację bakterii Propionibacterium acnes i działają przeciwzapalnie. Tego rodzaju leczenie zwykle trwa około 6-7 miesięcy.

Inne metody i zalecenia:

• Oczyszczanie manualne skóry może być korzystne w przypadku zmian niezapalnych, jednak wymaga przestrzegania zasad higieny. Należy unikać tej metody w aktywnym trądziku.
• Dieta bogata w witaminy z grupy B, cynk i błonnik, jak również odpowiednie oczyszczanie organizmu z toksyn, może wspierać procesy naprawcze skóry.